Dünyada stratejik bir önem taşıyan Global Girişimcilik Kongresi, 10. senesini GEC Organizasyon Komitesi üye kurumları, Endeavor Derneği Yönetim Kurulu ile 17 Nisan 2018 Salı günü rekor bir katılımla İstanbul’da gerçekleşmişti.
Kongrenin stratejik partnerliğini Koç Holding ve Sabancı Holding üstlenirken, resmi havayolu sponsoru da Pegasus Hava Yolları oldu. Toplam 65 destekçi kurum ve 8 milyon TL’yi bulan bütçesiyle kongrenin girişimciliğe yapılan yatırımlara ne kadar önem verdiğini anlamışsınızdır. Ciddi yatırımlar ile desteklenen, tüm dünyada girişimcilik gündemini belirleyen kongrenin bu seneki ayağı Türkiye oldu. İstanbul’da düzenlenmesi Türkiye’nin “born-global” şirketler ile çalışması bakımından önemli bir prestij yaratacak diyebiliriz. Her sene farklı bir ülkede gerçekleşen kongrenin onuncu yılında Türkiye’nin ev sahipliği yapması girişimcilik dünyasında önemli bir yer edinmesi ve bir yatırım merkezi olarak faaliyet göstermesi globalleşen dünyada bir hayli kritik.
Bu yazıda girişimcilikle ilgili bilmediklerinizi beraber sorgulayalım. Çünkü işin iç yüzü göründüğünden çok daha karmaşık. Başlı başına bir kavram karmaşası olan girişimciliğin perde arkasında neler oluyor?
Aklınızda dolaşan soruların hemen hemen hepsi -tahmin ediyoruz ki- bu noktada kesişiyor.
Kaynaklar, melek yatırımcılar, destek fonları, fikrim var fakat Türkiye’de gerçekleştirecek yatırımcı yok dediğinizi duyar gibiyiz. Sağlanacak finansal destek, sektördeki networkler…
Peki bu noktada kendinize dönmeniz gerektiğini söylesek? Bu işin tam olarak neresinde duruyorsunuz? Fikriniz hangi aşamada? Finansal desteğe gelene kadar aslında çok daha öncelikli aşamalar var. Bu basamakları teker teker çıkmanız çok mühim. İstediğiniz yerden başlamayın, ilk sorudan başlayın. 😊
Oluşturacağınız proje tam olarak hangi soruna çözüm sunuyor?
Sürekliliğinden ne kadar eminsiniz veya sürekliliği için nasıl bir metodla devam etmelisiniz?
Daha önce size referans olabilecek bir projeye katıldınız mı?
Hali hazırda finansal destek sağlamak adına olgunlaşmış bir proje dosyanız var mı?
Tüm bu soruları kendinize yönlendirirken bir yandan da Türkiye’deki gidişattan bahsedelim. “2017 Melek Yatırımcı“ raporuna göre en çok yatırım başvurusunda bulunan şirketlerin yazılım uygulama ve geliştirme, veri tabanı ve e-ticaret faaliyetleri olduğunu görüyoruz. CB Insights’ın (Girişim yatırımları analiz platformu) 2014 – 2016 yılları arasında minimum 1 milyon dolar yatırım alan şirketleri baz alarak hazırladığı harita, en çok yatırım alan ülkeleri paylaşıyor. Sektörde dijital ve teknolojik yatırımlar söz sahibiyken Türkiye’de en çok yatırımı alan ödeme sistemleri geliştiricisi iyzico başı çekiyor.
Önümüzdeki beş sene içerisinde 1 milyar dolar değerlerine ulaşmayı hedefleyen iyzico şu ana kadar toplam 24 milyon dolarlık bir yatırım miktarına ulaşmış durumda.
140journos‘un kongrenin takibini sağladığı yayında iyzico kurucuları Barbaros Özbuğut ve Tahsin Işın girişimcilik ekosistemindeki eksilerden, atılması gereken adımlardan, kendi oluşumlarından bahsetti. Kurumsal bir çalışma ortamından çıkarak girişim projesine yönelmenin alınabilecek en büyük risk olduğunu belirten Özbuğut: “Mevcut, net çizgileri olan bir hayat biçiminden belirsizlikler bol olan bir yola giriyorsunuz. Özellikle Türkiye’de bu çok önemli bir karar.” diyor. Girişimcinin başarıya ulaşabilmesinin yaş ile değil ama orantılı olarak edinilen tecrübe ile doğrudan bağlantılı olduğunu savunuyor. Kuracağınız networkler aynı derecede önemli. Projesi olan, özellikle de üniversitede okuyan veya mezun olmak üzere olan girişimcilere öncelikle kurumsal bir firmada kariyerlerine başlamalarını ve bu süreci en verimli şekilde atlatmaları da verdiği tavsiyelerden. Iyzico gibi büyümeye başlayan bir firmada fazlaca sorumluluk alıp kendinizi geliştirmeniz bu gidişatla da ileriye dönük projelerinizi şekillendirmeniz olumlu sonuçlar doğuracaktır. Türkiye’de girişimcilik ekosistemindeki açıklar ise bir bakıma kurumsal firmanın çalışma konforunu bırakamamaktan kaynaklanıyor. Yurtdışında kurumsal sektörde yöneticilik yapan birisi mevcut problemlere farkındalık yaratma amaçlı bir girişimde bulunabilirken, Türkiye’de bu durum daha pasif kalıyor gibi. Yani biraz cesaret meselesi desek yanlış olmaz. Girişimcilik artık kurumsal firmalarda da sıkça gündem olduğu için bu pasifliğin önümüzdeki yıllarda aşabileceğini umut ediyor Özbuğut.
Birçok kurum gibi iyzico da girişimcilere sağladıkları destek fonundan bahsediyor. İlk 3 ay boyunca komisyon ödemeyeceğiniz mentorluk desteği sunan, networking etkinlikleri ile iletişim ortamı yaratan iyzistart projesi oldukça güzel bir destek fonu. Bu fon aracılığı ile birçok başarılı projenin kendilerine ulaştıklarını da dile getiren iyzico kurucuları olumlu geri dönüş sağlayan çalışmalardan mutluluk duyuyorlar. (Detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz. https://www.iyzico.com/iyzistart/ )
Bir diğer konu ise fintech yatırımlar. Kavram açılım olarak finansal teknolojiler anlamına geliyor. Teknolojik çalışmaları oldukça etkin kullanan bankalar da fintech sayılabilir. Fakat banka olmayıp finansal teknoloji hizmetleri sunan şirketleri fintech olarak değerlendirmek girişimcilik ile bağlandığı nokta. Bu alanın zorluklarını ise ölçeklenebilir bir iş olduğu için kurumun altyapısını sağlam temeller üzerine oturtabilmek. Tabii bunun yanı sıra regülasyonun da en kritik noktalardan olduğunu es geçmemek gerektiği notunu düşelim.
Girişimciler tarafından yönlendirilen bir başka konu ise yatırım sağlayabilmek adına oluşturulacak ortam. Yurtdışına gitmeden yatırım desteği alabilir miyim? Bu sorunun yanıtı ne yazık ki olumsuz. Destek alabilmeniz için yatırımcıyla güven veren bir bağ kurabilmeniz gerekiyor. Zaten zaman alan bir süreç olmakla beraber uzaktan yatırım alabilmek de neredeyse imkansız. Yüz yüze görüşme ve iletişim sağlama her zaman en olumlu dönüşü yaratacaktır.
Sonuç olarak tüm bu süreçte gerekli olan zaman, zaman, zaman… Ve emek. Bugünlere nasıl geldiniz sorusuna “şirket içinde yaptığımız hatalarımızla tüm şeffaflığıyla yüzleşmemiz” diyor Tahsin Işın. Çıktığınız yolun zor olduğunun farkındasınız. Umuyoruz ki kafanızda bir şeyleri netleştirebilirsiniz. 😊
Bol şans…